Ο Π Ο Δ Η Λ Α Τ Η Σ
“Ανέκδοτα” αλλά και δημοσιευμένα, καθημερινά αλλά διαχρονικά.
Mου έλεγε μια φίλη, υφηγήτρια πολιτικού δικαίου, την προηγούμενη εβδομάδα ότι κατά τη γνώμη της οι τρομοκράτες δεν (ανα)-ζητούν την ελευθερία τους στην Ευρώπη αλλά στα Αραβικά κράτη. Στα ίδια τους χώματα, στο ίδιο περιβάλλον. Κι επειδή εκεί τους τη στερούν, έρχονται να τη διεκδικήσουν στην πολιτισμένη και δημοκρατική Ευρώπη με το μόνο τρόπο που ξέρουν. Την τρομοκρατία και την αυτοπυρπόληση. Είναι κάτι σαν αντανακλαστικό σύνδρομο. Αυτή η απελπισμένη αναζήτηση της ελευθερίας των κατοίκων των αραβικών –και όχι μόνο- κρατών και η ταυτόχρονη άρνηση της δίκαιης διανομής του πλούτου των χωρών τους από τους τυράννους της στιγμής, μεταφέρουν κατ’ αντανάκλαση την ανασφάλεια στην Ευρώπη.
Το φαινόμενο είναι τόσο επίκαιρο που προκαλεί ρίγη. Και αμφιβολία. Αμφιβολία για το πιθανό και επιθυμητό τέλος του βαρβαρισμού και την άμεση οριστική εξέλιξη της θανάσιμης σύρραξης. Αμφιβολία και ανησυχία για το αύριο. Και προσπαθείς να το αντιμετωπίσεις ανώδυνα, όπως νομίζεις και πιστεύεις χωρίς να “προκαλέσεις” συνειδήσεις. Αλλά είναι επίσης άτολμο να σιωπάς με όσα συμβαίνουν γύρω και πανταχού, απ’ τη μια πλευρά κι απ’ την άλλη καθώς καθημερινά βλέπεις, ακούς, να χάνονται δεκάδες αθώοι στις τρομακτικές νύχτες τις μέσης ανατολής -και όχι μόνο- ή στα απύθμενα νερά της μεσογείου που μεταμορφώθηκε σε ασφοδελικό λειμώνα ή στις θανάσιμες παγίδες που παραμονεύουν στις γιορτινές πλατείες της Ευρώπης, στα δυτικά αεροδρόμια, στις λαϊκές ρωμαιοκαθολικές ανθρωποσυνάξεις.
Ανάλογα θρηνούνται τα θύματα των καταιγισμών πυρός εκ μέρους του “πολιτισμένου” κόσμου ή των τρομακτικών επιθέσεων εκ μέρους εκείνων των φανατικών ψευδευλαβών καμικάζι. Μιλώ για τον παράλογο πόλεμο της μιας παράταξης και την παράφρονη τρομοκρατία απ’ την άλλη. Αυτή που προσδιορίζει την ασφάλεια και την ελευθερία. Γιατί από ξεχασμένους χρόνους υπήρχε η βασιμότητα ότι χωρίς ελευθερία δεν υπάρχει ασφάλεια. Μετά, και επακόλουθο δραματικών εξελίξεων στην πρόσφατη ιστορία, πολλοί πρόσθεσαν σωστά ότι: Ούτε υπάρχει ελευθερία χωρίς ασφάλεια. Βέβαια όταν εννοούμαι και τα δυο στον ίδιο χώρο και δει στον ευρωπαϊκό το σλόγκαν πλεονάζει. Όταν όμως η ασφάλεια εννοείτε στην Ευρώπη και η ελευθερία στην μέση ανατολή τότε αλλάζει ριζικά και το πρόβλημα.
Φαίνεται λογικό να υποθέσουμε ότι εάν αυτοί οι άνθρωποι είχαν τον επιούσιόν στις χώρες τους, αν είχαν την ελευθερία και την συμπαράσταση εκ μέρους του κράτους, δεν θα υπήρχε αυτή η μαζική έξοδος που κρατάει σε εγρήγορση τα μοντέρνα κράτη της γηραιάς ηπείρου. Και συμπερασματικά θα εξαλειφόταν το δυνατόν από τα ευρωπαϊκά κράτη η απειλή της τρομοκρατίας.
Δεν θα ‘θελα να μπω σε πολιτικές κριτικές η διαξιφισμούς με όσους πιστεύουν το μεν ή το αντίθετο. Δεν είναι ένας διαλογισμός θρησκευτικού ή πολιτικού περιεχομένου. Είναι ένας υπαρξιακός συναισθηματικός στοχασμός, βασισμένος στην ληψοδοσία της ανθρώπινης αξίας και στο κατάντημα της σημερινής κοινωνίας είτε λέγεται ευρωπαϊκή, αφρικανική, ασιατική ή αμερικανική.
Όπως είπα κι άλλοτε δεν πιστεύω ότι δικαιώνει τον Δαρβίνο η θεωρία της εξέλιξης, αν η κατάληξη των μεν είναι να πέσουν θύματα της τρομοκρατικής φονταμενταλιστικής βίας, και οι δε διαμελισμένα κορμιά κάτω από τα ερείπια των όλμων και τη λάβα των χημικών όπλων.
Η ελευθερία, η λευτεριά μας, εκείνη που τραγούδησε ο “μιγάς” Georges Moustaki, είναι τόσο ακριβή που δεν ανταλλάσσεται, δεν πουλιέται, δεν απειλείται, και ποτέ μα ποτέ, δεν τρομοκρατείται!
MA LIBERTÉ,
Λευτεριά μου, που σε φύλαξa, μοναδικό στολίδι.
Λευτεριά μου, που μ’ έσπρωξες να σπάσω τα δεσμά.
Στα πλάτη εδιάβηκα της γης,
σ άνυδρα μονοπάτια
τ’ ανεμολόγι ψάχνοντας
σ’ ονείραττα δεμένος,
καλπάζοντας πάνω σε φωτεινή,
αχτίδα φεγγαριού.
Λευτεριά, μες τη δική σου βούληση μένει η ψυχή μου έρμη,
στα ‘δωσα όλα λευτεριά,
ως το στερνό μου ρούχο;
να σου εκπληρώσω πάσχοντας
τα ασήμαντα καπρίτσια
διάβηκα χώρες, φίλους έχασα,
για την δική σου πίστη.
Λευτεριά μου, ‘σύ ν ‘αφοπλίσεις ήξερες τα ελαττώματα μου
Λευτεριά μου αχ, να αγαπήσω με έκανες
τη άδεια μοναξιά,
Μέχρι που ούτε με ένοιαξε
το γλαφυρό φινάλε
μιας ιστορίας όμορφης,
σχέσης, ερωτικής…
Σαν πήγα να κρυφτώ και τις πληγές να γιάνω, στάθηκες,
με προστάτεψες πιστά,
φύλακας άγγελος μου,
Λευτεριά που ωστόσο σε εγκατέλειψα,
μια νύχτα του Δεκέμβρη
στα μονοπάτια που δραπέτευσα,
εκείνα που ‘χαμε διαβεί,…
…κι αφέθηκα δίχως ν’ αντισταθώ, δεμένος χειροπέδες
να σε προδώσω λευτεριά
για ένα κελί αγάπης,
που όμορφο δεσμοφύλακα κρατεί…
Τον δεσμοφύλακα μου!
Δημοσιευτικε στην αιχμη την πεμπτη 31 αυγουστου 2017